Bu Makalede Neler Var?
Tolstoy'un Hayatı
Lev Nikolayeviç Tolstoy (9 Eylül 1828 - 20 Kasım 1910), Rus edebiyatının en büyük yazarlarından biri ve dünya edebiyatının dev isimlerindendir. Moskova'nın güneyindeki Tula bölgesinde, Yasnaya Polyana'da doğdu. Asil bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Tolstoy, küçük yaşta anne ve babasını kaybetti.
Kazan Üniversitesi'nde Doğu Dilleri eğitimi aldı ancak okulu yarıda bıraktı. Gençlik yıllarında askerlik yaptı ve Kırım Savaşı'na katıldı. Bu deneyimler, sonraki yıllarda yazacağı eserlerine derin bir şekilde yansıyacaktı. 1862'de Sofya Andreyevna Behrs ile evlendi ve bu evlilikten 13 çocuğu oldu.
Tolstoy'un Hayatından Önemli Tarihler
| Yıl | Olay | Önemi |
|---|---|---|
| 1828 | Doğum | Yasnaya Polyana'da doğdu |
| 1851-1856 | Askerlik Dönemi | Kafkasya ve Kırım Savaşı'nda görev yaptı |
| 1862 | Evlilik | Sofya Andreyevna Behrs ile evlendi |
| 1869 | Savaş ve Barış | Başyapıtı yayımlandı |
| 1910 | Ölüm | 82 yaşında Astapovo'da öldü |
Başlıca Eserleri
Tolstoy'un edebi kariyeri genellikle iki döneme ayrılır: gençlik dönemi ve olgunluk dönemi. Her iki dönemde de unutulmaz eserler veren Tolstoy, özellikle Savaş ve Barış ve Anna Karenina adlı romanlarıyla dünya edebiyatının zirvesine yerleşmiştir.
Romanları
- Savaş ve Barış (1869): Napolyon'un Rusya'yı işgalini arka plana alan, beş aristokrat ailenin hikayesini anlatan epik roman.
- Anna Karenina (1877): Evli bir kadının aşk ve toplumsal baskılar arasındaki trajik hikayesi.
- Diriliş (1899): Vicdan muhasebesi ve ruhsal uyanış temasını işleyen son büyük romanı.
Önemli Hikaye ve Novellaları
- İvan İlyiç'in Ölümü (1886)
- Kreutzer Sonat (1889)
- Hacı Murat (1912, ölümünden sonra)
- Kazaklar (1863)
Felsefi ve Dini Eserleri
- İtiraflarım (1882)
- Tanrı'nın Hükümdarlığı Kendi İçimizdedir (1894)
- Sanat Nedir? (1897)
Sanat Anlayışı ve Edebi Tarzı
Tolstoy'un edebi tarzı, gerçekçilik akımının en güçlü örneklerinden birini temsil eder. Karakterlerinin psikolojik derinliği, detaylara verdiği önem ve toplumsal analizleriyle benzersiz bir anlatım geliştirmiştir.
Eserlerinde "zihinsel monolog" tekniğini sıklıkla kullanarak karakterlerinin iç dünyasını okuyucuya aktarmıştır. Bu teknik, modern edebiyatta "bilinç akışı" yönteminin öncüsü olarak kabul edilir.
Tolstoy'un Edebi Özellikleri
| Özellik | Açıklama | Örnek Eser |
|---|---|---|
| Psikolojik Derinlik | Karakterlerin iç dünyasını detaylı şekilde işler | Anna Karenina |
| Tarihsel Gerçekçilik | Tarihi olayları bireysel hikayelerle harmanlar | Savaş ve Barış |
| Ahlaki Sorgulamalar | İyi-kötü, doğru-yanlış kavramlarını derinlemesine irdeler | İvan İlyiç'in Ölümü |
| Toplumsal Eleştiri | Rus toplumunun sınıfsal yapısını eleştirir | Diriliş |
Felsefi Görüşleri
Tolstoy, hayatının ikinci yarısında giderek artan bir şekilde felsefi ve dini konulara yöneldi. Hıristiyanlığı yeniden yorumlayarak "Tolstoyculuk" olarak bilinen bir öğreti geliştirdi. Bu öğreti şiddet karşıtlığı, basit yaşam ve ahlaki mükemmellik arayışı üzerine kuruluydu.
Tolstoy'un felsefesinin temel ilkeleri:
- Şiddetsiz direniş (Bu görüş Gandhi'yi derinden etkilemiştir)
- Mülkiyetin reddi ve basit yaşam
- Resmi kiliseye ve devlet otoritesine karşı çıkış
- Ahlaki mükemmellik arayışı
- Sanatın toplumsal fayda sağlaması gerektiği inancı
Dünya Edebiyatına Etkisi
Tolstoy'un edebiyat dünyasına etkisi sınır tanımamıştır. Modern romanın gelişiminde en önemli isimlerden biri olarak kabul edilir. Eserleri, karakter gelişimi ve psikolojik derinlik açısından birçok yazara ilham kaynağı olmuştur.
Tolstoy'dan etkilenen bazı önemli yazarlar:
- Anton Çehov
- James Joyce
- Virginia Woolf
- Ernest Hemingway
- Mahatma Gandhi (Tolstoy'un felsefi görüşlerinden derinden etkilenmiştir)
Tolstoy'un Eserlerinin Sinema Uyarlamaları
| Eser | Yıl | Yönetmen |
|---|---|---|
| Savaş ve Barış | 1956 | King Vidor |
| Anna Karenina | 2012 | Joe Wright |
| İvan İlyiç'in Ölümü | 2018 | Alexey Fedorchenko |
| Diriliş | 2019 | Andy Tennant |
Tolstoy Hakkında İlginç Bilgiler
- Tolstoy, 82 yaşında evini terk etti ve bir tren istasyonunda zatürreden öldü.
- Eserlerini genellikle el yazısıyla yazdı ve eşi Sofya bunları temize çekti.
- Hayatının son dönemlerinde tüm servetini reddetti ve bir köylü gibi yaşamaya başladı.
- Günde 10-15 sayfa yazı yazdığı bilinir ve yazdıklarını defalarca gözden geçirirdi.
- Kendisiyle aynı dönemde yaşayan Dostoyevski'yle hiç tanışmamış olması edebiyat dünyasının en büyük talihsizliklerinden biri olarak kabul edilir.
- Yasnaya Polyana'daki evi bugün müze olarak korunmaktadır.
Edebi Mirası
Tolstoy'un edebi mirası, yalnızca Rus edebiyatını değil, dünya edebiyatını derinden etkilemiştir. Modern romanın gelişiminde en önemli isimlerden biri olarak kabul edilir. Eserleri, 100'den fazla dile çevrilmiş ve milyonlarca baskı yapmıştır.
Tolstoy'un etkisi yalnızca edebiyatla sınırlı kalmamış, Gandhi'nin şiddetsiz direniş felsefesinin oluşumunda da önemli bir rol oynamıştır. Ayrıca, insan hakları ve sosyal adalet konularındaki görüşleri birçok düşünürü etkilemiştir.
SSS (Sık Sorulan Sorular)
- Tolstoy'un en ünlü eseri hangisidir?
Tolstoy'un en ünlü iki eseri Savaş ve Barış ve Anna Karenina'dır. Savaş ve Barış genellikle dünya edebiyatının en büyük romanlarından biri olarak kabul edilir. - Tolstoy ve Dostoyevski arasındaki farklar nelerdir?
Tolstoy daha çok toplumsal gerçekçilik ve psikolojik derinlik üzerine odaklanırken, Dostoyevski daha fazla varoluşsal ve felsefi temaları işler. İkisi de Rus edebiyatının devleri olarak kabul edilir. - Tolstoy neden evini terk etti?
82 yaşındayken ailesiyle yaşadığı çatışmalar ve felsefi inançları nedeniyle evini terk etti. Birkaç gün sonra bir tren istasyonunda zatürreden öldü. - Tolstoy'un felsefi görüşleri nelerdir?
Şiddet karşıtlığı, basit yaşam, mülkiyetin reddi ve ahlaki mükemmellik arayışı Tolstoyculuğun temel ilkeleridir. Bu görüşler Gandhi'yi derinden etkilemiştir. - Tolstoy'un eserlerini okumaya nereden başlamalıyım?
Yeni başlayanlar için İvan İlyiç'in Ölümü veya Kreutzer Sonat gibi kısa eserlerle başlamak uygun olabilir. Daha sonra Anna Karenina ve Savaş ve Barış gibi büyük romanlara geçilebilir.
0 Yorumlar
Yorumunuzu buradan gönderebilirsiniz