🚛 BelAZ 75710: Dünyanın En Büyük ve En Güçlü Maden Kamyonu
Bir kamyon düşünün ki boş ağırlığı 360 ton, tam yüklüyken 850 tonun üzerine çıkıyor, 8 tekerleği var ve her biri birer insan boyunda. Bu kamyon o kadar büyük ki, yanından geçtiğinizde kendinizi bir karınca gibi hissediyorsunuz. Evet, sözünü ettiğimiz araç BelAZ 75710 – şu anda dünyanın seri üretimde olan en büyük maden damperli kamyonu. Belarus’un Zhodino şehrindeki BelAZ fabrikasında üretilen bu canavar, açık ocak madenciliğinin tartışmasız kralı. Gelin bu devasa makineyi tüm detaylarıyla tanıyalım.
Bu Makalede Neler Var?
🏭 BelAZ Markası ve Kısa Tarihi
BelAZ (Belarus Avto Zavod), 1948 yılında kurulmuş Sovyet/Belarus ağır araç üreticisidir. Başlangıçta MAZ kamyonları üreten fabrika, 1958’den itibaren tamamen maden damperli kamyonlarına odaklandı. Bugün dünyanın en büyük maden kamyonu üreticilerinden biri konumunda. 130 tonluk sınıftan başlayıp 75710 ile 450 ton kapasiteye ulaşan modelleri var.
2013 yılında BelAZ 75710’un tanıtılmasıyla birlikte firma, uzun yıllar boyunca Caterpillar, Liebherr ve Komatsu gibi devleri geride bırakarak “dünyanın en büyük maden kamyonu” unvanını ele geçirdi.
🚜 BelAZ 75710 İlk Kez 2013’te Tanıtıldı
BelAZ 75710, 25 Eylül 2013’te resmi olarak dünyaya duyuruldu. Bir yıl sonra, 2014 Ocak ayında Sibirya’daki Khakassia kömür madeninde 450 ton nominal yük kapasitesiyle Guinness Dünya Rekorları’na girdi. Aynı testte 503,5 ton yük taşıyarak kendi rekorunu da geliştirdi.
📊 BelAZ 75710’un Tam Teknik Özellikleri
Aşağıdaki tablo tamamen resmi BelAZ verilerine dayanmaktadır (2024-2025 güncel):
- Model: BelAZ-75710
- Yük Kapasitesi (nominal): 450 ton
- Maksimum taşıma kapasitesi (test edilmiş): 503,5 ton
- Boş ağırlık: 360 ton
- Tam yüklü ağırlık: 816 ton (resmi) – 863,5 ton (rekor)
- Uzunluk: 20,6 metre
- Genişlik: 9,87 metre
- Yükseklik: 8,17 metre
- Dönüş yarıçapı: 19,8 metre
- Motor: 2 × MTU DD 16V4000 (her biri 2.332 kW / 3.100 HP)
- Toplam güç: 4.664 kW (6.200 HP)
- Transmisyon: Siemens dizel-elektrik (AC/AC)
- Tekerlek sayısı: 8 (4×4×4 tüm tekerleklerden çekiş ve direksiyon)
- Lastik: 8 adet Bridgestone veya Michelin 59/80R63 (çap 4 metre)
- Maksimum hız (yüklü): 60 km/s
- Boş hız: 67 km/s
- Yakıt deposu: 2 × 2.800 litre = 5.600 litre
- Damper hacmi (düz): 157 m³ – (yığma): 269 m³
⚙️ Neden İki Motor? Hibrit Dizel-Elektrik Sistemi
75710’un en dikkat çeken özelliği, iki adet 65 litrelik 16 silindirli MTU (Almanya) motoruna sahip olması. Toplam 130 litre hacim! Bu motorlar doğrudan tekerleklere güç vermiyor. Klasik bir dizel-elektrik lokomotif mantığıyla çalışıyor:
- Dizel motorlar → jeneratörleri döndürüyor
- Jeneratörler → 4 adet Siemens çekiş motoruna elektrik sağlıyor
- Her çekiş motoru iki tekerleği ayrı ayrı sürüyor
Bu sistemin en büyük avantajı, motorlardan biri arızalansa bile kamyon tek motorla tam yüklü olarak çalışmaya devam edebiliyor. Ayrıca tork dağılımı çok daha iyi kontrol ediliyor.
📏 Boyutları ve Karşılaştırmalar
Bir basketbol sahası kadar uzun (20,6 m), 3 katlı bir bina yüksekliğinde (8,17 m) ve neredeyse bir otoyol şeridi kadar geniş (9,87 m). Yan yana iki tane normal TIR sığar.
Karşılaştırma: Bir insan (1,75 m) bu kamyonun lastiğinin yanında kaybolur. Lastik çapı 4 metre!
🏆 Performans ve Rekorlar
- 2014’te 503,5 ton yük rekoru
- %18’e kadar eğimde tam yüklü çalışabiliyor
- 0-40 km/s hızlanması (yüklü): yaklaşık 35-40 saniye
- Saatte 5.600 litre yakıt kapasitesiyle 20 saat kesintisiz çalışabiliyor
⛏️ Nerelerde Kullanılıyor?
BelAZ 75710 şu anda ağırlıklı olarak Rusya (Sibirya kömür ve altın madenleri), Avustralya (demir ve kömür), Güney Afrika ve Şili’de bakır madenlerinde görev yapıyor. Türkiye’de henüz kullanılmıyor.
💰 Bir BelAZ 75710 Ne Kadar?
Resmi fiyat açıklanmıyor ama 2023-2025 dönemi için sektör kaynaklarına göre yeni bir 75710’un fiyatı 6,5 – 8 milyon ABD Doları civarında. Yedek lastiklerin tanesi bile 40-50 bin dolar!
⚔️ Rakipleriyle Karşılaştırma
- Liebherr T 284: 363 ton kapasite
- Caterpillar 797F: 363 ton
- Komatsu 980E-5: 360 ton
- XCMG XDE440: 400 ton (Çin’in yeni modeli)
2025 itibarıyla hâlâ 450 ton kapasiteyle lider konumda.
Sık Sorulan Sorular (SSS)
Tam yüklü çalışırken saatte ortalama 500-600 litre dizel yakıyor. Boşta ise 200-250 litre civarı.
Hayır. Sadece özel eğitimli operatörler kullanabiliyor ve maden sahası içinde geçerli özel sertifika gerekiyor.
Kabin 2 kişilik (operatör + eğitmen/yardımcı). Ama merdivenle çıkıyorsunuz, asansör yok!
2025 itibarıyla Türkiye’de henüz BelAZ 75710 kullanılmıyor. En büyük madenlerimizde genellikle 240-300 ton sınıfı kamyonlar tercih ediliyor.
BelAZ, 90-130 ton sınıfı için bataryalı ve trolley (havai hat) sistemli modeller geliştirdi. 75710 için henüz resmi bir elektrikli proje açıklanmadı.
Yorum Gönder
Yorumunuzu buradan gönderebilirsiniz